Η σοφία της μέλισσας. Μ. Βασιλείου

«Υπάρχουν και μερικά άλογα που πολιτεύονται, εάν φυσικά ίδιον του πολιτεύεσθαι είναι το να συντείνουν εις ένα κοινόν σκοπόν αι ενέργειαι όλων, όπως συμβαίνει εις τας μέλισσας. Διότι αι μέλισσαι έχουν κοινή κατοικίαν, κοινή πτήσιν, και όλαι μιαν εργασίαν· και το σπουδαιότερον ότι εκτελούν τα έργα των υπό την ηγεσίαν κάποιου βασιλέως και ταξίαρχου, και δεν αποφασίζουν να έλθουν εις ένα λιβάδι, πριν να ιδούν τον βασιλέα να κάνει αρχήν της προς τα εκεί πτήσεως. 

Και ο βασιλεύς αυτών δεν προέρχεται από εκλογάς, διότι πολλάκις η ακρισία του λαού ανεβάζει εις την εξουσίαν τον χειρότερον που υπάρχει. Ούτε λαμβάνει την εξουσίαν με κλήρον, διότι η συντυχία των κλήρων είναι κάτι που δεν κατευθύνεται από το λογικόν και πολλάκις παραδίδουν την εξουσίαν εις τον τελευταίον όλων. Ούτε κάθεται εις τον βασιλικόν θρόνον, επειδή είναι υιός βασιλέως, διότι και αυτοί ως επί το πλείστον γίνονται αμόρφωτοι και ανίδεοι από κάθε αρετήν εξ αιτίας της καλοπερασιάς και της κολακείας. Αλλά έχει το επί πάντων πρωτείον από φυσικού του, εφ’  όσον διαφέρει και εις το μέγεθος και εις το σχήμα και εις τον πράον χαρακτήρα. Έχει βέβαια ο βασιλεύς κεντρί, αλλά δεν το χρησιμοποιεί προς άμυνα. Αυτά είναι κάτι νόμοι άγραφοι που λέγουν, ότι αυτοί που έχουν την ανωτάτην εξουσίαν δεν τιμωρούν. Αλλά και αι απλαί μέλισσαι, όσαι δεν ακολουθήσουν το παράδειγμα του βασιλέως, ταχέως μετανοούν δια την ανοησίαν των, διότι όταν κεντρίσουν με το κεντρί των, ψοφούν.

Αυτά να τα ακούσουν οι Χριστιανοί, που έχουν διαταγήν ‘’μηδενί κακόν αντί κακού αποδιδόναι’’, αλλά ‘’νίκα εν τω αγαθώ το κακόν’’ (Ρωμαίους 12,17.21). Μιμήσου την ιδιορρυθμία της μελίσσης, που χωρίς να βλάπτει κανένα και χωρίς να καταστρέφει ξένον καρπόν, κατασκευάζει τας κηρήθρας. Και τον μεν κηρόν συλλέγει από τα άνθη φανερώς, το δε μέλι, αφού αποσπάσει με το στόμα της υγρόν που ενυπάρχει εις τα άνθη ως δρόσος, το χύνει εις τας κοιλότητας των κηρύθρων. Δια τούτο και εις την αρχήν είναι πολύ ρευστόν· ωριμάζει έπειτα με το πέρασμα του καιρού και επανέρχεται εις την ιδικήν του πυκνότητα και γλυκύτητα. 

Η μέλισσα επήρε καλούς και πρέποντας επαίνους εις το βιβλίον των Παροιμιών, όπου ονομάζεται ‘’σοφή’’ και ‘’εργάτις’’ (Παροιμίες 6,8 α. 8γ). Και συλλέγει μεν την τροφήν με τέτοιαν εργατικότητα, φιλοτεχνεί δε τας αποθήκας του μέλιτος με τέτοιαν σοφίαν- διότι πλάθει και τανύζει τον κηρόν εις λεπτόν υμένα, και οικοδομεί τας κοιλότητας πυκνάς και κολλητάς- ώστε η πυκνή δέσις των μικροτάτων αυτών αποθηκών μεταξύ των να γίνεται στήριγμα της όλης κηρήθρας. Το κάθε πηγαδάκι είναι κολλημένον με το άλλο, και χωρίζεται και συνάμα συνδέεται προς αυτό με λεπτόν διάφραγμα. Έπειτα αι σύριγγες αύται (τα πηγαδάκια της κηρήθρας) οικοδομούνται η μια επάνω εις την άλλην διώροφοι και τριώροφοι. Αποφεύγει να κάνει την κοιλότητα μιαν ως πέρα ως πέρα, δια να μη χύνεται το υγρόν έξω λόγω του βάρους.

Πρόσεξε ότι αι εφευρέσεις της γεωμετρίας δια την σοφωτάτην μέλισσαν είναι πάρεργα. Διότι όλαι αι σύριγγες των κηρήθρων είναι εξάγωνοι και ισόπλευροι· και όταν κτίζωνται η μια πάνω εις την άλλην, δεν κτίζονται επ’ ευθείας, δια να μη μειώνεται η αντοχή των πυθμένων καθώς αν εφαρμόζονται επί των κενών, αλλά αι γωνίαι των κάτω εξαγωγών γίνονται βάσις και στήριγμα των άνω, ώστε να σηκώνουν τα βάρη τα υπεράνω αυτών με ασφάλειαν, και η κάθε κοιλότης να πιέζεται μόνο από το βάρος του υγρού που περιέχει η ίδια».

Έργα Μ. Βασιλείου, ΕΠΕ 4- Απόσπασμα από τον 8ο Λόγο εις την Εξαήμερον